Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz, El Nino etkisiyle 2023’ün tüm zamanların en sıcak yılı olduğunu, sıcaklık rekorlarının 2024 yılının yaz aylarına kadar devam edebileceğini söyledi.
İklim değişikliği ve küresel ısınma nedeniyle dünya tarihindeki en sıcak 10 yıl, 2010-2022 arasında yaşanırken, El Nino etkisiyle 179 günde sıcaklık rekorunun kırıldığı 2023, tüm zamanların en sıcak yılı oldu.
AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Kurnaz, El Nino’nun, dünyadaki bütün ortalama sıcaklıkların artması anlamına geldiğini, bu nedenle zaten yüksek olan sıcaklıkların daha da yükseldiğini belirtti.
Atmosfer sıcaklığına paralel aşırı hava olaylarının da arttığını ve daha da şiddetlendiğini, El Nino’nun, sıcaklığın yanında yağışların ve kuraklıkların da şiddetini artırdığını bildiren Kurnaz, bu nedenle 2023’ün yaklaşık yarısının sıcaklık rekorlarıyla geçtiğini aktardı.
Kurnaz, “2023, şimdiye kadar insanlığın yaşadığı en sıcak yıldı, yaklaşık son 125 bin yılda bu kadar sıcak bir yıl yaşamadık. Özellikle yılın ikinci yarısında yani temmuz ayından itibaren El Nino etkisinin de işin içine girmesiyle normalin çok üzerinde sıcaklıklar başladı. Bundan önceki en sıcak yıllar, El Nino’nun etkili olduğu 2016 ve 2020’ydi. 2023, her ikisini de çok açık arayla geçiyor. Paris Anlaşması’nda da sıkça konuşulan 1,5 derece hedefini bu sene geçiyoruz gibi görünüyor.” bilgisini verdi.
Libya’nın Derne kentinde geçen yılın eylül ayında yaşanan sel felaketini, 2023’te gerçekleşen “en aşırı hava olayı” olarak nitelendiren Kurnaz, “Bazı felaketler vardır ve bunları bekleriz, Karadeniz’deki aşırı yağışlar gibi. Ona göre köprü, ev yaparız, mesela dere yatağına ev yapmayız. Libya, böyle bir sel felaketinin olmasını beklediğimiz bir yer değil, Akdeniz o derece dev ve yağış getirecek bir fırtınanın olmasını beklediğimiz bir yer değil. Dolayısıyla El Nino bütün bu beklemediklerimizi getiriyor, beklediklerimizi de şiddetlendiriyor.” görüşünü paylaştı.
“TÜRKİYE VE AVRUPA, ÇOK CİDDİ SICAK BİR DÖNEMDEN GEÇECEK”
El Nino’nun etkilerinin 2024’te de devam edeceğinin altını çizen Kurnaz, buna bağlı olarak şiddetli hava olaylarının ve yüksek sıcaklık değerlerinin süreceği uyarısında bulundu.
Kurnaz, şöyle devam etti.
“En azından mart, nisan ayına kadar bunun sürmesini bekliyoruz. El Nino’yu hızlı bir şekilde öngörmek mümkün değil, bugünden bakıp haziran ayında ne olacağını söylemek çok kolay değil ama öngörüler El Nino’nun gittikçe şiddetleneceğini söylüyor. Bu yaşadığımız El Nino’nun, şimdiye kadar gördüklerimizin en şiddetlisi olma olasılığı yüzde 50’nin üzerinde. Bu da gelecek yazın neredeyse ortasına kadar Türkiye ve Avrupa, çok ciddi sıcak bir dönemden geçecek demek.”
Sıcaklık rekoru kırılan günün, tarihte o güne ait en sıcak gün anlamına geldiğini kaydeden Kurnaz, sıcaklık rekorlarının 2024’ün Haziran ayına kadar sürebileceği hatta hazirandan sonra da devam edebileceği tahmininde bulundu.
Prof. Dr. Levent Kurnaz, sözlerini şöyle tamamladı:
“Türkiye’de El Nino etkisiyle biraz daha normalin üzerinde nem bekliyoruz. Zaten Türkiye çok kurak 3 sene geçirdi, bunun üzerine aynı oranda kurak bir 3 sene daha beklemiyoruz. İnşallah biraz daha sulu bir kış ve ilkbahar geçiririz çünkü gerek tarımın gerek büyük şehirlerin son derece yüksek bir su ihtiyacı var, barajlarımızın dolması gerekiyor.”
EN SICAK GÜN SAYILARI
Kurnaz’ın verdiği bilgilere göre, her günün geçmiş yıllardaki aynı güne ait sıcaklık değeriyle kıyaslandığı hesaplamada, sıcaklık rekoru kırılan gün sayısı, 2013’ten bu yana aşağıdaki gibi gerçekleşti:
| YIL | REKOR KIRAN GÜN SAYISI | TOPLAM GÜN SAYISI | EN SICAK GÜN SAYISININ YILA ORANI |
| 2023 | 179 | 365 | %49,04 |
| 2022 | 49 | 365 | %13,42 |
| 2021 | 19 | 365 | %5,21 |
| 2020 | 59 | 366 | %16,12 |
| 2019 | 20 | 365 | %5,48 |
| 2018 | 7 | 365 | %1,92 |
| 2017 | 50 | 365 | %13,70 |
| 2016 | 153 | 366 | %41,80 |
| 2015 | 48 | 365 | %13,15 |
| 2014 | 3 | 365 | %0,82 |
| 2013 | 3 | 365 | %0,82 |
